statystyka-opisowa-w-excelu-dla-szkol.-cwiczenia-praktyczne full version, ebooki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
4
Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. wiczenia praktyczne
Rozdział 6. Miary asymetrii ..............................................................................................................................55
Wprowadzenie ............................................................................................................ 55
Klasyczny współczynnik asymetrii, momenty...................................................................55
Klasyczno-pozycyjny współczynnik sko*no*ci..................................................................57
Pozycyjny współczynnik asymetrii....................................................................................59
Rozdział 7. Miary koncentracji........................................................................................................................61
Wprowadzenie ............................................................................................................ 61
Współczynnik spłaszczenia, momenty...............................................................................61
Krzywa koncentracji Lorenza.............................................................................................63
Współczynnik koncentracji Lorenza..................................................................................65
Rozdział 8. Kompleksowa analiza struktury.............................................................................................67
Wprowadzenie ............................................................................................................ 67
Rozdział 9. Przykłady rozwi/za0 zada0 za pomoc/ Excela.................................................................73
Wprowadzenie ............................................................................................................ 73
W ksikach ze statystyki rzadko spotka mona wiczenia, których celem jest opraco-
wanie obszernego materiału statystycznego i przedstawienie go w postaci szeregu staty-
stycznego. Jest tak, poniewa dane do tego rodzaju wicze" na ogół zajmuj sporo
miejsca. Poza tym wizałoby si$ to z wykonaniem prostych, lecz czasochłonnych obli-
cze", zatem walor dydaktyczny tych wicze" byłby niewielki. Gdy jednak posiadamy
komputer, zliczanie i grupowanie, czyli budowa szeregu jest czynno&ci prost rachun-
kowo i nie zajmujc wiele czasu.
Kilka pierwszych wicze" tej ksiki po&wi$cimy budowie szeregów statystycznych.
Pokaemy, jak — dysponujc zebranym materiałem statystycznym, czyli szeregiem
nieuporzdkowanym — utworzy mona szeregi wyliczeniowe czy rozdzielcze, wyko-
rzystujc do tego celu dost$pne funkcje Excela.
Na podstawie opracowanych szeregów b$dziemy mogli z kolei pozna podstawowe
wła&ciwo&ci badanej zbiorowo&ci, takie jak na przykład ilo& elementów o warto&ciach
ekstremalnych czy warto& wyst$pujca najcz$&ciej.
Tworzc szeregi, pami$ta musimy o zaleceniach teoretycznych, według których naley
budowa szeregi obustronnie domkni$te, o przedziałach klasowych równej długo&ci itd.
Z drugiej strony wiemy, e o ostatecznym kształcie szeregu statystycznego, jaki zosta-
nie zbudowany, powinien decydowa cel badania i charakter zgromadzonych danych.
Inn kwesti w badaniu statystycznym jest okre&lenie, czy cecha zmienna ma charakter
skokowy, czy cigły. Mog si$ tutaj pojawi wtpliwo&ci, które rodz si$ na styku teorii
z praktyk. Otó w pewnych sytuacjach granica mi$dzy tymi dwoma rodzajami cechy
zaciera si$. Na przykład wiek danej osoby traktujemy jako zmienn cigł, bowiem
mona go wyrazi w postaci liczby rzeczywistej (przeliczajc przeyte miesice, dni,
12
Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. wiczenia praktyczne
godziny jako cz$&ci ułamkowe lat). Tyle tylko, e na codzie" takiej formy rejestracji
wieku nie stosuje si$. Uywa si$ liczb naturalnych, przyjmujc jedynie odpowiedni
skal$, na przykład dla noworodka b$d to dni, dla niemowlaka miesice, za& dla dziecka
i osoby dorosłej — lata. To powoduje, e cecha ta, cho z definicji cigła, swym cha-
rakterem przypomina cech$ skokow.
I odwrotnie, to co formalnie kwalifikuje si$ jako cecha skokowa, de facto (przez olbrzy-
mi liczb$ przyjmowanych wariantów) staje si$ cech cigł. Na przykład liczba ludzi
zamieszkujcych miasta &wiata (od paru tysi$cy do kilku milionów osób w kadym
z nich). W tej ksice nie b$dziemy si$ jednak zastanawia na interpretacj rodzaju ba-
danej zmiennej, z któr b$dziemy mieli do czynienia w konkretnym zadaniu.
Niewielk zbiorowo&, składajc si$ z kilku lub kilkunastu jednostek, przedstawi
mona w postaci szeregu prostego (wyliczeniowego). Szereg ten wystarczy do przepro-
wadzenia analizy statystycznej bez konieczno&ci grupowania i zliczania. Aby taki szereg
zbudowa w Excelu, poszczególne informacje zapisa naley w kolejnych komórkach
wiersza lub kolumny.
wiczenie 1.1.
Zebrano oceny prac kontrolnych jednego z uczniów klasy. Zbuduj szereg statystyczny
prosty. Co moesz powiedzie o uczniu na podstawie warto&ci tego szeregu?
Rozwizanie
1.
Otwórz skoroszyt wiczenie1_1.xls.
Aby zebrany materiał stał si$ szeregiem statystycznym prostym (szczegółowym),
musi zosta uporzdkowany. W Excelu zadanie to sprowadza si$ do zastosowania
polecenia Sortuj.
2.
Posortuj dane zapisane w komórkach
.
Uaktywnij dowoln komórk$ z ocen, a nast$pnie uyj polecenia Dane/Sortuj
z paska menu. W oknie Sortowanie kliknij przycisk Opcje, za& w kolejnym oknie,
które si$ teraz otworzy, zaznacz orientacj$ Sortuj od lewej do prawej. Po tej czynno&ci
dane zostan posortowane w porzdku rosncym (rysunek 1.1). Wystarczy teraz
„rzut oka” na skrajne komórki arkusza, by pozna minimaln i maksymaln ocen$,
czyli minimaln i maksymaln warto& wariantu badanej cechy zmiennej.
Rysunek 1.1.
Fragment arkusza
przedstawiajcy
rozwizanie
wiczenia 1.1
3.
Zinterpretuj uzyskane dane.
 Rozdział 1.
Szeregi statystyczne
13
Zbiorowo& zawierajc wi$ksz liczb$ jednostek lepiej zaprezentowa w postaci szeregu
rozdzielczego. Przy czym, jeeli jednostki badanej cechy zmienia si$ b$d skokowo, to
zbudowa mona szereg punktowy. Jeeli szereg rozdzielczy tworzy b$dziemy za po-
moc arkusza kalkulacyjnego, to dane zapisane by mog w dowolnym obszarze arkusza,
na przykład w kolumnie.
wiczenie 1.2.
W jednej z wyszych uczelni ekonomicznych na =lsku przeprowadzono ankiet$, w której
zapytano grup$ 192 pracowników naukowych o to, w ilu uczelniach lub szkołach (poza
macierzyst) prowadz jakiekolwiek zaj$cia dydaktyczne. Na podstawie zebranego mate-
riału statystycznego zbuduj szereg statystyczny, obrazujcy uzyskane dane. Co moesz
powiedzie o pracownikach naukowych tej uczelni?
Rozwizanie
Badana cecha zmienna (liczba miejsc pracy) ma charakter skokowy i przyjmuje sko"-
czon liczb$ wariantów, za& warianty wyst$puj z rón cz$sto&ci. Najlepiej wi$c zbu-
dowa szereg punktowy. Aby to zrobi, musisz zna wszystkie warianty badanej cechy.
1.
Otwórz skoroszyt wiczenie1_2.xls.
2.
Oblicz minimaln i maksymaln liczb$ miejsc pracy.
Skorzystaj w tym miejscu z funkcji statystycznych Excela: MIN() i MAX(). Funkcje
te s funkcjami jednoargumentowymi, gdzie argumentem jest obszar wyszukiwania
— odpowiednio warto&ci najmniejszej i najwi$kszej.
Do komórek
i
wpisz nast$pujce formuły:
.
3.
Wyznacz obszar zmienno&ci (rozst$p) tego szeregu.
Obszar zmienno&ci to rónica mi$dzy maksymalnym a minimalnym wyrazem szeregu.
Do komórki
wpisz
.
Znajc wszystkie moliwe warto&ci cechy zmiennej, moesz przystpi do ustalania
liczebno&ci kadej z nich.
4.
Zlicz liczebno&ci poszczególnych warto&ci liczby miejsc pracy pracowników uczelni.
Zastosuj w tym celu funkcj$ statystyczn LICZ.JE'ELI(). Jest to funkcja
dwuargumentowa. Funkcja ta oblicza liczb$ komórek z danego obszaru, których
warto&ci spełniaj okre&lone warunki. W naszym wiczeniu warunkami tymi b$d
kolejne warto&ci cechy zmiennej. Wykorzystaj take adresowanie bezwzgl$dne,
dzi$ki czemu b$dziesz mógł szybko (poprzez kopiowanie) obliczy pozostałe
liczebno&ci.
Do komórki
wpisz formuł$
. Nast$pnie przekopiuj
j do obszaru
.
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]