urzad mojego ojca, Filologia polska, Literatura po 1939

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

„Urząd mojego ojca” Isaaca Bashevisa Singera to zbiór zaskakujących opowiadań opisujących świat początku XX wieku widziany oczyma małego żydowskiego chłopca. Razem z bohaterem, synem warszawskiego rabina, poznajemy barwne postaci odwiedzające dom jego ojca. Ludzi kryjących wielkie tajemnice, borykających się z prawdziwymi życiowymi problemami, szukających panicznie jakiejkolwiek pomocy i ratunku. Przeżywamy ich rozterki, tragedie i smutki.

Jest młody mąż oszukany przez chciwą żonę i jej rodzinę, jest obłąkany żebrak wędrujący po świecie próbujący uzbierać na posag dla swoich córek, które już dawno wyszły za mąż, czy staruszek mieszkający w suterenie zmuszony odpędzać głodne szczury od ciała swojej zmarłej żony.

Pomyli się jednak ten kto sądzi, że jest to książka opisująca jedynie smutne zdarzenia. Tak oczywiście nie jest. Autor przedstawia bowiem wiele zabawnych historii, prezentujących życie Żydów polskich, co czasem czyni z ironią, a czasem przedstawia całą sytuację w krzywym zwierciadle. Pokazuje jak wiele nakazów i zakazów, wynikających z tradycji i ich religii, funkcjonowało w życiu tych ludzi. Jak bardzo religia i wynikające z niej obrzędy tym życiem kierowały, ile ich kultywowanie zajmowało czasu i do jakich sytuacji – smutnych lub zabawnych to prowadziło. Poznajemy świat dawno nie istniejący, zupełnie zmieniony dziś przez czas i zniszczony przez wojnę. Wojnę, której nadejście czuje się coraz wyraźniej z każdą kolejną historią. Czytamy przecież tą książkę wiedząc już, jak bardzo życie naszych bohaterów za chwile się zmieni, legnie w gruzach, a dla wielu z nich po prostu przestanie istnieć. Ale mimo wszystko, w tym momencie oni wciąż jeszcze żyją - jedni szaleją ze szczęścia, inni zupełnie tracą zmysły z powodu samotności i cierpienia. Są tacy, którzy zarabiają na skupie złota i tacy, którzy sprzedają gęsi na bazarze. O tym wszystkim jest ta książka. Jej zaletą jest też fakt, że wszystko co w niej poznajemy, widzimy oczyma małego chłopca. Dodaje to przedstawianym sytuacjom wielobarwności, tajemniczości i zaskakujących zwrotów akcji. Poznajemy świat, jako ciąg zdarzeń, dotąd nie opisanych, nigdzie nie wyjaśnionych, a przez to zagadkowych. Wisła urasta do rozmiarów Amazonki, Marszałkowska mieni się bogactwem niczym nowojorska Fifth Avenue, a przejazd warszawską dorożką jest taką samą przygodą jak podróż luksusowym Orient Expressem. Wreszcie książka Singera jest zbiorem przepięknych opisów przedwojennej Warszawy, głównie miejsc zamieszkałych przez Żydów. Ulica Krochmalna, odgrywająca tu rolę niemal pierwszoplanową, zaskakuje głównego bohatera na każdym kroku, wciąż odkrywając przed nim coraz to inne oblicza i będąc dla niego przez długi czas pępkiem świata.Urząd mojego ojca jest czymś, co pozwoli nam śmiać się w głos, a kilka stron dalej potrafi wywołać głęboki smutek. Jest książką tajemniczą, jak jej bohaterowie i zmuszającą do głębokich przemyśleń dotyczących życia i stosunku do drugiego człowieka, a przez to ma w sobie coś ponadczasowego i prawdziwego.