wskazówki scen 11-15, Książki Logopedyczne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Scenariusz nr 11

Temat: Głoska "r" w izolacji, sylabach i słowach zaczynających się na "try", "dry".

Cele zajęć:

1.        Przypomnienie i utrwalenie zasad poprawnej artykulacji głoski "r" i elementów wpływających

na tę artykulację - tzw. dźwięków pomocniczych (1, t, d).

2.        Usprawnianie funkcji narządów mownych - oddychania, motoryki artykulatorów, fonacji.

3.        Próby wypowiadania głoski "r" w izolacji.

4.        Utrwalenie wymowy głoski "r" w sylabach i słowach zaczynających się od dźwięków "try" i "dry".

Metody: słowna, pokaz (demonstracja), naśladownictwo, ćwiczeń praktycznych.

Środki dydaktyczne: lustro, obrazki (tramwaj, trąba, trójkąt, drabina, dresy, dropsy), fonogram, zestawy słów.

Plan zajęć:

l. Powitanie.

2.        Przedstawienie tematu zajęć - nauka poprawnej wymowy głoski "r" w sylabach i słowach za­czynających się od dźwięków "try" i "dry".

3.         Przypomnienie zasad oraz demonstracja poprawnej wymowy głoski "r" - język przylega do wewnętrznej powierzchni górnych zębów i dziąseł, czubek języka uderza o górne dziąsła wibru­jąc (pogadanka) - załącznik nr 35.

4.        Próby wypowiadania głoski "r" przed lustrem.

5.         Ćwiczenie wymowy głoski "r" w sylabach: - ra - ro - ru - re - ry

- ar - or - ur - er - yr - lr

- ara - aro - aru - are - ary

- ora - oro - oru - ore - ory

- ura - uro - uru - ure - ury

- era - ero - eru - ere - ery

- yra - yro - yru - yre - yry

- tra - tro - tru - tre - try

- dra - dra - dru - dre - dry

- oraz kolorowanie i wklejanie do zeszytu fomogramu przedstawiającego wymowę głoski "r".

6.        Tworzenie słów zaczynających się na głoskę "r", "try", "dry" - po trzy słowa (załącznik nr 36).

7.        Ćwiczenia "r" na obrazkach (tramwaj, trąba, trójkąt, drabina, dresy, dropsy - załącznik nr 37),

nazywanie obrazków, wklejenie obrazków do zeszytu i podpisanie.

8.        Zagadki - odpowiedzi: drabina, trawa, drogowy znak (załącznik nr 38).

9.        Przedstawienie zestawu słów do powtarzania w domu (załącznik nr 39).

1 O. Podsumowanie zajęć i praca domowa (ćwiczenia usprawniające narządy mowy, ćwiczenie sylab i słów z głoską "r", ćwiczonych na zajęciach i słów przekazanych do ćwiczenia w domu).

Załącznik nr 35

W czasie wypowiadania głoski "r" czubek języka przylega do wewnętrznej powierzchni górnych zębów oraz dziąseł; czubek języka uderza o górne dziąsła wykonując ruch wibrowania.

44

Artykulacja głoski "r"

Źródło; Z. Klemensiewicz, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, PWN, Warszawa 1967, s.22.

Załącznik nr 36

45

5.                   

Załącznik nr 37

~ę

G;l

Załącznik nr 38

Po drewnianych szczeblach do góry się wspinasz.

Nie tylko w ogrodzie

              potrzebna               o ••••• 0 o ••••• o 00 ••• o

Toczy się po szynach, głośno dzwonkiem dzwoni. Dzisiaj go prąd porusza, dawniej - para koni.

Szarzeje

i niknie w jesieni

a na wiosnę na łące znów się zazieleni.

Rozłożone ma ramiona, nogę - tylko jedną.

Pokazuje wszystkim ludziom, dokąd drogi biegną.

Załącznik nr 39

trawa, trasa, tran, tramwaj, trawnik, trampki, troska, trochę, trud, trudny, truskawka, trójkąt,

drabina, draka, dracena, drapieżnik, drops, droga, drobny, drogowskaz, drąg, drut, drugi, drużyna, drukarnia, drewno, drewniaki, dres, dreptać

Załącznik nr 37, 38 i 39 za: J. Góral-Półrola, S. Zakrzewska, Chcę mówić poprawnie. Materiały do ćwiczel? logopedycznych, Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce 1996, s. 29, 30.

46

6.                   

Scenariusz nr 12

Temat: Głoska "r" w sylabach i słowach zaczynających się na "pr ... ", "br ... ", "mr ... ",

              {',,,               "k"               "

"J r... '" wr... '" r... ,,,gr... .

Cele zajęć:

1.        Utrwalenie zasad poprawnej artykulacji głoski "r" i elementów wpływających na tę artykulację - tzw. dźwięków pomocniczych (,,1", "t", "d").

2.        Usprawnianie funkcji narządów mownych - oddychania, motoryki artykulatorów, fonacji.

1.         Ćwiczenia głoski "r" w słowach zaczynających się na "pr...", "br ... ", "mr. .. ", "fr ... ", "wr. .. ", "kr ... ", "gr ... ",

Metody: słowna, pokaz (demonstracja), naśladownictwo, ćwiczeń praktycznych. Środki dydaktyczne: lustro, obrazki (grabie, wrota, kret), zestawy słów.

Plan zajęć:

1.        Powitanie.

2.        Ćwiczenia usprawniające narządy mowne.

1.        Przedstawienie tematu zajęć - utrwalanie poprawnej wymowy głoski "r" w słowach zaczynają­cych się od dźwięków "pr ... ", "br ... ", "mr. .. ", "fr ... ", "wr. .. ", "kr. .. ", "gr ... ".

1.        Przypomnienie zasad poprawnej wymowy głoski "r" i ćwiczenie tej głoski w sylabach oraz słowach zaczynających się od "try" i "dry" (zestawy sylab i słów zostały podane na poprzed­nich zajęciach).

1.        Ćwiczenia "r" na obrazkach (wrota, kret, grabie - załącznik nr 40), nazywanie obrazków, wkle­jenie obrazków do zeszytu i podpisanie.

1.        Zagadki - odpowiedzi: parowóz, grad, pradziadek, kra, grabie, mróz, krowa, kret (załącznik nr 41).

1.        Tworzenie słów zaczynających się na "pr ... ", "br ... ", "mr. .. ", "fr. .. ", "wr ... ", "kr. .. ", "gr. .. " - po jednym słowie.

1.        Tworzenie słów zaczynających się na "pr ... ", "br ... ", "mr ... ", "fr ... ", "wr ... ", "kr. .. ", "gr. .. " z podanych sylab (załącznik nr 42).

2.        Przedstawienie zestawu słów do powtarzania w domu (załącznik nr 43).

1 O. Podsumowanie zajęć i praca domowa (ćwiczenia usprawniające narządy mowy, ćwiczenie słów zaczynających się na "pr ... ", "br ... ", "mr. .. ", "fr ... ", "wr ... ", "kr ... ", "gr ... ", ćwiczonych na zaję­ciach i słów przekazanych do ćwiczenia w domu).

Załącznik nr 40

47

--o-o".-~

Załącznik nr 41

Pada z góry, z czarnej chmury. Nie śnieg, nie deszcz.

W słońca promieniach

w wodę się zamienia.

Mojego taty dziadek

              to dla mnie               .

Pomyśl, a odgadniesz, bo to łatwa sprawa: głos kraczącej wrony albo lodu kawał.

Drewniane zęby mają. Siano nimi zbierają.

Załącznik nr 42 gry

tra

dro

pra

bro

gry

wro kre trą bra

Załącznik nr 43

o tym malarzu pewnie słyszeliście, maluje na szybach kwiaty i liście.

Dobre ma zwyczaje, ludziom mleko daje.

Na pastwisku, w sadzie drąży korytarze.

Kopce z ziemi sypie, połyka szkodniki. Bardzo pożyteczny

lecz nie zawsze grzeczny.

ma ba

wa

ga ca da

mas

na da pa

pra, pro, pru, pre, pry,

praca, prababcia, pradziadek, prasowanie, prawda, proca, prośba, propozycja, prąd, próg, prezent, pryszcz,

bra, bro, bru, bre, bry,

brat, brak, brać, bratek, brama, broda, broszka, brokuły, brąz, bruk, brudas, brudnopis, brew, bryczka,

mra, mro, mru, mre, mry,

mrok, mrowisko, mruk, mruganie, fra, fro, fru, fre, fry,

frak, Frania, Franek, fragment, Francuz, fruwanie, frytki, wra, wro, wru, wre, wry,

wrak, wracać, wrona, wrota, wróg, wróżba, wrócić, wreszcie, wręczyć, wryty, kra, kro, kru, kre, kry,

kra, kran, Kraków, kraj, krata, krawat, krawiec, krowa, krosta, kromka, krokus, kruk, kruchy, krupnik, krótki, krew, kret, krem, kreda, kreska, kręgosłup, kryminał, Krysia,

gra, gro, gru, gre, gry,

grad, gram, grabie, granica, Grażyna, gracz, grajek, granat, grosz, groch, groźba, gromada, grupa, gruby, gruszka, grudzień, grunt, gruz, grypa, gryzak, grymas, gryźć,

sroka, srogi, zrazy, zrobić, zrywać

Załącznik nr 41, 42 i 43 za: J. Góral-Półrola, S. Zakrzewska, Chcę mówić poprawnie. Materiały do ćwiczeń logopedycznych, Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce 1996, s. 30, 31.

48

Scenariusz nr 13

Temat: Głoska "r" w wygłosie.

Cele zajęć:

1.         Utrwalenie poprawnej artykulacji głoski "r" w sylabach oraz słowach zaczynających się na

"tra", "dra", "pr ... ", "br ... ", "mr ... ", "fr ... ", "Wf ... ", "kr ... ", "gr ... ".

2.         Usprawnianie funkcji narządów mownych - oddychania, motoryki artykulatorów, fonacji.

3.         Ćwiczenia głoski "r" w wygłosie.

Metody: słowna, pokaz (demonstracja), naśladownictwo, ćwiczeń praktycznych.

Środki dydaktyczne: lustro, obrazki (wiatr, ser, pomidor), zestawy słów, tekst wierszyka pt. "Ma­rylka".

Plan zajęć:

l. Powitanie.

2.         Ćwiczenia usprawniające narządy mowne.

3.         Utrwalenie poprawnej wymowy głoski "r" w sylabach oraz słowach zaczynających się od "try"

              . d"               "b"               "fi"               "k"               "( t               l b' ł"               t ły d

l" ry , "pr. .. ,,, r. .. , "mr. .. ,,, r. .. , "wr. .. ,,, r ... , "gr... zes awy sy a l s ow zos a po a-

...