wieckowski ryszard pedagogika wczesnoszkolna 1, pedagogika

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ryszard Więckowski
PEDAGOGIKA
WCZESNOSZKOLNA
Ryszard
Więckowski
PEDAGOGIKA
W CZE SN O SZKOL NA
Wydanie drugie poprawione i uzupełnione
Warszawa 1995
Wydawnictwa Szkoine i Pedagogiczne
\
Praw wykonana
iv Uniwersytecie Łódzkim
Projekt okładki i strony tytułowej
Jacek Tofif
Redaktor
Alina Górecka-P/oska
Redaktor techniczny
Justyno Rosionek
ISBN 83-02-05033-4
<c) Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Warszawa 1993
Wyda vs nici wa S/kol ne i l'«dago>gic-/nc
Warnawa
Wydanie 2 poprawione i u/updnionc
Ark. drukarskich 20-
Skład i tumanie: AgeiKj» Poiipaflcuio-Wydawnicxa ..AMIGO"
Druk i oprawa:
K idcckic Zakłady Graficzne, ul. Zagnańska 61
SPIS TREŚCI
Zagadnienia
wstępne
5
Pedagogika wczesnoszltolna jako nauka
g
1. Kontrowersje wokół nazwy
g
2. Rozwój pedagogiki wczcsnoszkolncj jako nauki
9
3. Edukacja wczcsnoszkolna, jej istota, podstawowe problemy
30
36
Orientacje metodologiczne
40
1. "Wprowadzenie
40
2. Nicklóre spo-soby uprawiania pedagogiki wczcsnoszkolncj
41
3. Paradygmaty metodologiczne w psychologii współczesnej
i ich konsekwencje dla pedagogiki wczcsnoszkolncj
4. Filozoficzne źródła współczesnej pedagogiki wczcsnoszkolncj
46
53
Podstawy teoretyczne edukacji początkowej
67
1. Wieloznaczność pojęcia „teoria"
67
2. Paradygmaty edukacyjne wc współczesnej pedagogice
68
3. Założenia teorii edukacji wczcsnoszkolncj
73
4. Źródła aktywności edukacyjnej dziecka
89
5. Wartościowanie pracy pedagogicznej nauczyciela
104
6. Zagadnienie języka w pedagogice wczcsnoszkolncj
109
Dobór i układ treści kształcenia
113
1. Analiza podstwowych pojęć
1*3
2. Problematyka programu szkolnego w literaturze pedagogicznej
114
3. Program nauczania, jego istota oraz podstawowe funkcje
4. Kryteria doboru i układu treści kształcenia
5. Temat pracy pedagogicznej nauczyciela
6. Planowanie pracy pedagogicznej
13
7
3
4. Przedmiot pedagogiki wczcsnoszkolncj
Pedagogika wczesnoszkolna, zajmująca się problematyką pracy
edukacyjnej / dzieckiem w młodszym wieku szkolnym, funkcjonuje
w szerokim nurcie myślowym współczesnej humanistyki. W zasadzie
wszystko już powiedziano, co dotyczy człowieka i jego edukacji. Trudno
więc w naukach pedagogicznych, a pedagogice wczcsnoszkolnej
w szczególności, o bardziej oryginalne poglądy czy teorie. Większość
tzw. nowych koncepcji była już formułowana dawniej. Nie chodzi
bowiem o to, czy i na île nowe koncepcje są rzeczywiście nowe, ale o to,
aby proponowane analizy i propozycje były współcześnie teoretycznie
i prakscologicznie „nośne". Wydaje się, że tzw. innowacyjność czy
heurystyczność współczesnych koncepcji pracy pedagogicznej może być
oceniana w kontekście określonej hierarchizacji czy systematyzacji też
już w nauce znanych. Tak więc oryginalność danej koncepcji czy też
zespołu koncepcji polega w istocie rzeczy na odrębności w systematy-
zowaniu i porządkowaniu funkcjonujących i niejednokrotnie „roz-
proszonych" idei pedagogicznych. Opracowanie jest więc próbą twór-
czej syntezy naszej wiedzy i doświadczenia w zakresie edukacji wczcs-
noszkolnej.
Praca ma charakter niejednolity. Jest zarówno próbą „podręcz-
nikowego" wykładu w zarysie pedagogiki wczcsnoszkolnej, jak i próbą
konstruowania określonych koncepcji edukacyjnych. Tego typu opra-
cowania bywają zazwyczaj kompilacją, wykładem rzeczy w nauce już
ustalonych. Jednak w tym opracowaniu jest inaczej. Poszczególne
rozdziały w mniejszym lub większym zakresie stanowią wykład moich
własnych poglądów i occn; nierzadko są to poglądy kontrowersyjne.
W wielu przypadkach są ponadto formułowane problemy, które
w pedagogice wczcsnoszkolnej nie znalazły —jak dotąd — odpowied-
nio uzasadnionych rozstrzygnięć. Sądzę, że opracowanie ma nie tylko
uczyć, ale nade wszystko budzić refleksję i zainteresowanie czytelników
dziedziną wiedzy zwany konwencjonalnie nauczaniem początkowym.
Zainteresowania determinują motywację do studiowania, a bez niej nie
ma efektów.
i Mam nadzieję, że przedstawione opracowanie dostarczy czytel-
nikom materiału do przemyśleń, refleksji, wyzwoli twórczą postawę,
a także będzie źródłem „ciekawości poznawczej" podczas dalszego
studiowania pedagogiki wczcsnoszkolnej.
Opracowanie to jest dziełem wielu osób. Niech mi wolno będzie
wszystkim moim współpracownikom i uczestnikom dyskusji nauko-
6
[ Pobierz całość w formacie PDF ]