wojny walutowe. nadejście kolejnego globalnego kryzysu pełna wersja, ebooki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SPIS TRECI
7
SPIS TRECI
PRZEDMOWA
9
CZ 1.
GRY WOJENNE
13
Rozdzia 1.
Przedwojnie
15
Rozdzia 2.
Wojna finansowa
27
CZ 2.
WOJNY WALUTOWE
43
Rozdzia 3.
Refleksje na temat zotej ery
45
Rozdzia 4.
Pierwsza wojna walutowa (1921 – 1936)
61
Rozdzia 5.
Druga wojna walutowa (1967 – 1987)
79
Rozdzia 6.
Trzecia wojna walutowa (2010 – ?)
95
Rozdzia 7.
Dziaania grupy G20
117
8
SPIS TRECI
CZ 3.
NASTPNY GLOBALNY KRYZYS
133
Rozdzia 8.
Globalizacja i kapitalizm pastwowy
135
Rozdzia 9.
Naduycia ekonomii
153
Rozdzia 10.
Waluty i kapita a teoria zoonoci
175
Rozdzia 11.
Koniec rozgrywki: papier, zoto czy chaos?
201
Zakoczenie
225
PODZIKOWANIA
229
PRZYPISY
233
WYBRANE RÓDA
239
TRZECIA WOJNA WALUTOWA (2010 – ?)
95
ROZDZIA 6.
Trzecia wojna walutowa
(2010 – ?)
Celem (…) nie jest osabienie dolara. Nie naley tego uwaa
za kolejny rozdzia wojny walutowej
26
.
— Janet Yellen, wiceprzewodniczca Rezerwy Federalnej,
w komentarzu dotyczcym agodzenia ilociowego,
16 listopada 2010
Ilociowe agodzenie polityki pieninej wpywa take na kursy
wymiany. (…) Fed mógby prowadzi znacznie agresywniejsz
polityk agodzenia ilociowego (…), eby jeszcze bardziej
osabi dolara
27
.
— Christina D. Romer, bya szefowa Rady Doradców
Ekonomicznych, w komentarzu dotyczcym
agodzenia ilociowego, 27 lutego 2011
T
rzy superwaluty — dolar, euro i juan — emitowane przez najwik-
sze potgi gospodarcze wiata — Stany Zjednoczone, Uni Euro-
pejsk i Chisk Republik Ludow — peni rol supermocarstw
w kolejnej, trzeciej ju wojnie walutowej, która wybucha w 2010 roku w kon-
sekwencji kryzysu z 2007 roku i której rozmiary i skutki dopiero zaczynaj si
ujawnia.
Nikt nie kwestionuje znaczenia innych wanych walut w globalnym systemie
finansowym — japoskiego jena, brytyjskiego funta szterlinga, szwajcarskiego
franka oraz walut pozostaych pastw (oprócz Chin) nalecych do bloku BRICS:
brazylijskiego reala, rosyjskiego rubla, indyjskiej rupii i poudniowoafrykaskie-
go randa. Ich wano wynika z rozmiaru emitujcych je gospodarek oraz war-
toci transakcji przeprowadzanych przez te kraje. Jeli wemiemy pod uwag to
kryterium, do zaszczytnego grona najwaniejszych wiatowych walut bdziemy
musieli zaliczy take dolara australijskiego, nowozelandzkiego, kanadyjskiego,
singapurskiego, hongkoskiego i tajwaskiego, jak równie norwesk koron,
poudniowokoreaskiego wona i dirhama emitowanego przez Zjednoczone
96
WOJNY WALUTOWE. NADEJCIE KOLEJNEGO GLOBALNEGO KRYZYSU
Emiraty Arabskie. Niemniej poczony produkt krajowy brutto Stanów Zjedno-
czonych, Unii Europejskiej i Chin — stanowicy niemal 60% PKB caego wiata
— jest swego rodzaju centrum grawitacji, wokó którego kr wszystkie inne
gospodarki i waluty.
W kadej wojnie s gówne linie frontu oraz miejsca, w których zachodz
wydarzenia mniejszej wagi — czasem krwawe, a czasem romantyczne. Druga
wojna wiatowa bya najwikszym konfliktem militarnym w historii ludzkoci.
Z punktu widzenia Stanów Zjednoczonych rozgrywaa si na dwóch frontach
— europejskim i pacyficznym, za z punktu widzenia Japonii obejmowaa ob-
szar od Birmy po Pearl Harbor. Brytyjczycy, jak si wydaje, walczyli na wszyst-
kich frontach jednoczenie.
Podobnie jest z wojnami walutowymi. Najwaniejszymi polami bitewnymi
s basen Oceanu Spokojnego, w którym toczy si starcie midzy dolarem a ju-
anem, basen Atlantyku, w którym cieraj si ze sob dolar i euro, oraz ogromny
kontynent eurazjatycki, na którym trwa walka euro z juanem. Bitwy, o których
mowa, s jak najbardziej realne, cho powysze okrelenia geograficzne maj
w tym kontekcie wycznie metaforyczny charakter. Wojny walutowe maj bo-
wiem zasig globalny i tocz si we wszystkich wanych centrach finansowych
wiata jednoczenie, przez ca dob. onierzami s bankierzy, traderzy, poli-
tycy i automatyczne systemy, a stawk — los gospodarek oraz zwykych ludzi.
Uczestnikami wspóczesnych wojen walutowych nie s ju tylko pastwa
emitujce waluty oraz ich banki centralne. Bior w nich udzia take multilate-
ralne, globalne instytucje w rodzaju Midzynarodowego Funduszu Walutowego,
Banku wiatowego, Banku Rozlicze Midzynarodowych i Organizacji Narodów
Zjednoczonych, a take podmioty prywatne, takie jak fundusze hedgingowe,
globalne korporacje i najwiksi bogacze wiata. Bez wzgldu na to, czy prywatne
instytucje wystpuj w charakterze spekulantów, podmiotów zabezpieczajcych
si przed ryzykiem, czy zwykych manipulantów, maj równie duy wpyw na
los walut jak emitujce je pastwa. Aby si przekona, e linie frontu maj prze-
bieg globalny i nie s ograniczone do terytorium poszczególnych pastw naro-
dowych, wystarczy sobie przypomnie czsto powtarzan histori funduszu
hedgingowego George’a Sorosa, który „rozbi Bank Anglii” w 1992 roku, grajc
miliardami dolarów na osabienie brytyjskiej waluty. Dzi istnieje o wiele wi-
cej funduszy hedgingowych wkadajcych o wiele wicej bilionów dolarów
w lewarowane inwestycje, ni Soros móg sobie wyobrazi 20 lat temu.
W trzeciej wojnie walutowej wstpem do gównych walk na froncie pacy-
ficznym, atlantyckim i eurazjatyckim byy wane potyczki w Brazylii, Rosji, na
Bliskim Wschodzie i w Azji. Niemniej stawk w tej wojnie nie jest los reala czy
rubla, lecz relatywna warto euro, dolara i juana, która bdzie miaa wpyw na
los pastw emitujcych te waluty oraz ich partnerów handlowych.
Rozpoczyna si trzecia wiatowa wojna walutowa w cigu ostatnich stu lat.
Nie wiadomo jeszcze, czy zakoczy si ona tragicznie, tak jak pierwsza, czy te
uda si doprowadzi do pokojowego rozwizania konfliktu gospodarczego, jak
w przypadku drugiej. Wiadomo jednak na pewno, e biorc pod uwag szybki
rozwój gospodarek narodowych w latach 80., drukowanie pienidzy oraz po-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]